STRG, VVV, TRAG, TOOG en TPG ofwel toerisme en recreatie in de gemeente Geertruidenberg
In de jaren 70 van de vorige eeuw ontplooiden bewoners, ondernemers, verenigingen en gemeentebestuur in de voormalige gemeente Geertruidenberg, al dan niet gezamenlijk, allerlei initiatieven op het gebied van toerisme, recreatie en cultuurhistorie. Dat leidde op 30 september 1974 tot de oprichting van de ‘Stichting voor Toerisme en Recreatie Geertruidenberg’(STRG). In juni 1989 werd het bord ‘VVV-folderservicepost’ bevestigd aan de gevel van het pand ‘De Roos’, waar sinds 10 juli 1981 de Stedelijke Oudheidkamer was gevestigd. Vanaf 1995 werd op dat pand het VVV-bord vervangen door het bord ‘VVV-agentschap’. Op 4 juni 1988 verzorgde de stadsgidsen de eerste stadswandelingen. Een van de stadsgidsen was stadshistoricus Bas Zijlmans, die nog jarenlang zorgde voor een gedegen opleiding van de stadsgidsen. In 1992 werd het eerste Toeristisch Recreatief Actieplan Geertruidenberg (TRAG) opgesteld, waarmee de basis was gelegd voor een toeristisch recreatief beleidsprogramma in de gemeente. Een van de actiepunten was het instellen en operatief maken van een Toeristisch Overleg Orgaan Geertruidenberg (TOOG). Het zou nog tot 31 augustus 1994 duren voordat vertegenwoordigers van horeca, watersport, ondernemersvereniging, Pinksterie, Stichting Havenfeesten (de voorganger van de Stichting Vestingfeesten & Bergsche Battery) en de STRG voor een vergadering van het TOOG bijeenkwamen. De activiteiten van TOOG zouden daarna worden overgenomen de het Toeristisch Platform Geertruidenberg (TPG). Begin deze eeuw werd door een werkgroep van het toeristisch samenwerkingsverband i.o. gesproken over de vernieuwing van de folder ‘Toerisme Gemeente Geertruidenberg’. Het werd in 2004 de folder: ‘Uit in de gemeente Geertruidenberg, waarvan het TPG de uitvoering daarvan had gedelegeerd aan de STRG. Om de Gemeente Geertruidenberg nog steeds uitgebreider op de toeristische kaart te zetten zijn nog steeds het VVV-kantoor Geertruidenberg en het TPG actief.
Zonder burgemeester J.A. Grotenhuis had het toerisme en de recreatie in onze gemeente er wellicht heel anders uitgezien. In 1972 werd Jan Grotenhuis benoemd tot burgemeester van de toenmalige gemeente Geertruidenberg. Als burgemeester van de gemeente Ootmarsum (1966-1972) had hij van het ingeslapen stadje een echte toeristentrekker gemaakt. Wat in Twente was gelukt, moest naar zijn idee, een vestingstadje zo dicht bij de Biesbosch gelegen, toch ook lukken. Op maandag 17 december 1973 vond op zijn initiatief in Ontmoetingscentrum De Zalmsteek een bijeenkomst plaats met de intentie een plaatselijke V.V.V. op te richten. De ambitie van de burgemeester blijkt een aantal inwoners en ondernemers aan te spreken, want al twee weken later werd in het kantoor van notaris L.G.M. Lanen aan de Markt 9 de oprichtingsakte ondertekend van de ‘Stichting voor Toerisme en Recreatieve Activiteiten Geertruidenberg’. In de akte staan de namen van de allereerste bestuursleden vermeld: Cornelis Heesters, schilder, Wouter Antonius Verschuuren, bakker, Antonius Franciscus Maria Baars, bioscoopexploitant en Cornelia Johanna van Wietmarschen, geboren Vos, restauratrice. De vergaderingen onder voorzitterschap van de burgemeester vonden veelal in de woonkamer achter haar café aan de Markt plaats, nu Tapperij Huis ten Bos.
Mps ‘Stad Geertruidenberg I’
Een van de doelstellingen van de stichting was het ‘gelegenheid geven om vanuit de oude vestingstad een van de mooiste Europese watergebieden, namelijk de Biesbos, te bezoeken. Dat zag het bestuur helemaal zitten en op 25 november 1975 besloot het bestuur zelfs over te gaan tot de aankoop van het ‘motorpassagiersschip, genaamd ‘Jacqueline’, gebouwd van staal te Amsterdam in het jaar negentienhonderddertig met een verplaatsing van veertien en acht/tiende kubieke meter, hebbende een voordek, stuurhut, motorkamer, passagiersruimte, één achterdek, voortbewogen door een verbrandingsmotor van tachtig Paardenkracht merk ‘Kromhout’, met alle scheepstoebehoren voor de koopsom van ƒ 36.000‘. Op 26 februari 1975 was burgemeester Grotenhuis wederom bij notaris Lanen, nu samen met de Harderwijkse reder Kornelis Hoekman, om de aankoop officieel te bekrachtigen. Notaris Lanen zorgde er vervolgens op dezelfde dag voor dat op de boeg van het schip voortaan de naam ‘Stad Geertruidenberg I’ stond. Het avontuur met een eigen passagiersschip van de stichting duurde tot het voorjaar van 1978. Op het gebied van financiën, organisatie, publicatie, onderhoudstechniek, verzekeringen, bemanning, catering, vaartijden, arrangementen en kaartverkoop kwam er zoveel op het bestuur af dat het op een gegeven moment te veel hoofdbrekens kostte. Vanaf dat moment nam Michel Sandbergen, voormalig secretaris van de STRG, een aantal verplichtingen met betrekking tot de exploitatie van deze rondvaartboot over. Op 22 november 1978 werd namens de stichting door Cor Heesters, die Jan Grotenhuis als voorzitter was opgevolgd, en secretaris Jan Mutsaers bij notariële akte het schip verkocht voor ƒ 38.500 aan Michel Sandbergen. Hij zette de exploitatie zo’n tien jaar voort, waarna de familie Vermeeren het rondvaartbedrijf overnam tot de opheffing in 2012. Naast de ‘Stad Geertruidenberg I’ beschikten ze ook over passagiersschip de ‘Durme.
Stedelijke Oudheidkamer
Voorjaar 1978 vertrok burgemeester Grotenhuis naar Grave en daarmee raakte de STRG de directe en vaak informele contactlijn met het gemeentebestuur kwijt. Er brak daardoor in meerdere opzichten een ander tijdperk aan. De rol van het gemeentebestuur werd formeler, zeker als het ging om het verkrijgen van subsidies, waarvoor voortaan strikte afspraken noodzakelijk werden. Vanaf 1978 ging het nieuwe bestuur, onder voorzitterschap van Cor Heesters, verder met de doelstelling: het bevorderen van het toerisme naar en in Geertruidenberg. Aanvankelijk lag daarbij het accent op de organisatie van activiteiten en evenementen. Geleidelijk vond een accentverschuiving plaats in de richting van publiciteit en promotie., waarvan het informeren van de bezoekers een belangrijk onderdeel ging vormen. De subsidieverstrekking via de gemeente verliep moeizaam en het initiëren van en aansluiten bij diverse samenwerkingsverbanden, zowel plaatselijk, regionaal als landelijk, werd steeds noodzakelijker om resultaten te bereiken. Tijdens de ‘Marktfeesten’ van 14-21 juni 1975 werd de voorkamer van het pand De Roos, waar toen nog een makelaarskantoor was gevestigd, voor het eerst dagelijks opengesteld als toeristisch informatiekantoor. Op 10 juli 1981 werd in hetzelfde pand officieel de Stichting Stedelijke Oudheidkamer opgericht. In feite was dat een vervolg van de 24 augustus 1945 opgerichte en pas op 24 augustus 1946 officieel geopende opgerichte ‘Stedelijke Oudheidkamer G. A.M. de Bruijn’. Op een gegeven moment ging het bergafwaarts met de oudheidkamer en bloedde het initiatief langzaam maar zeker dood. Na tal van vergaderingen werden de in 1981 opgerichte stichting en de STRG de huurders van het pand. De organisatie werden steeds professioneler, met als gevolg dat in het pand aan de Markt 46, waarbij Peter Span van de WSG een belangrijke rol speelde, tegenwoordig Museum de Roos en de VVV-Geertruidenberg gevestigd. Zij spelen, in nauwe samenwerking met de gemeente, nu de hoofdrollen op het gebied van toerisme en recreatie in de gemeente Geertruidenberg, daarbij bijgestaan door het Toeristisch Platform Geertruidenberg.
Tekst: Jan Hoek
Bronnen: De Dongebode jaargang 40 nr’s 3 + 4, Jan Mutsaers; ‘Panden en Standen Markt 46’, uitgave Oudheidkundige Kring ‘Geertruydenberghe 2019, Arjan van Loon.