Op 12 november 1974 werd de Oudheidkundige Kring Geertruydenberghe opgericht.
De vereniging heeft, naast de statuten, sinds 2015 ook een huishoudelijk reglement.
Alle werkzaamheden en activiteiten binnen de vereniging worden verricht door vrijwilligers.
Anno 2014 besloot het bestuur voor de periode 2015-2020 een beleidsplan op te stellen. Regelmatig doch tenminste in het jaar 2019 zal dit beleidsplan geëvalueerd worden. In het laatstgenoemde jaar wordt bezien of een nieuw c.q. aangepast beleidsplan noodzakelijk is.
De Oudheidkundige Kring ‘Geertruydenberghe’ heeft gezien zijn doelstellingen belangrijke taken te vervullen en er liggen een aantal uitdagingen te wachten..
De vereniging heeft ten doel:
De vereniging tracht dit doel te bereiken door:
Toelichting:
In de snel veranderende maatschappij neemt de belangstelling voor geschiedenis nog steeds toe. De betekenis van lang gevestigde instellingen als bijvoorbeeld politieke partijen, kerkgenootschappen, verenigingsleven en vakbonden verandert. De schakelfunctie die zij vormen tussen verleden, heden en toekomst neemt voor veel mensen in betekenis af. Deze gaan nu zelf op zoek, wat de groeiende belangstelling voor het verleden voor een deel verklaart. Het bestuur van de Oudheidkundige Kring speelt met dit beleidsplan hierop in door het continueren van die activiteiten waaraan de organisatoren veel plezier beleven.
De Kring is immers een vrijwilligersorganisatie - en waarvoor de belangstelling onder de leden meer dan op peil blijft.
De Oudheidkundige Kring mikt echter niet alleen op consolidatie. In dit beleidsplan stelt het bestuur voor de activiteiten uit te breiden en nieuwe initiatieven te nemen. Met het oog op allerlei samenwerkingsverbanden is deskundigheidsbevordering van de eigen leden, vooral van de groep actieve vrijwilligers op de werkvloer, een noodzakelijke voorwaarde om de Kring een volwaardige plaats in de samenleving te laten houden. Op voorwaardenscheppend terrein stelt het bestuur voor onverminderd energie te steken in publiciteit, kennis- en ledenwerving.
Het bestuur zal ook in de komende beleidsperiode voortdurend alert blijven op eventuele ruimten in Geertruidenberg, die voor de Oudheidkundige Kring Geertruydenberghe geschikt zijn. Momenteel zijn we tevreden met de huidige ruimte maar de kans bestaat nog altijd dat De Schattelijn wordt verkocht. De voorkeur gaat dan ook weer uit naar een pand met cultuurhistorische waarde, liefst met een monumentenstatus, dat door meerdere partijen gedeeld zou kunnen worden en met een ruimte op de begane grond. Deze dient gebruikt te kunnen worden voor de Kringavond en voor het archief, de bibliotheek en opslag van materialen zoals boekuitgaven, tentoonstellingsmateriaal, archeologische-gereedschappen en audio en video apparatuur.
Het kostenaspect zal mede bepalend zijn voor de keuze.
De interne publicaties van de Oudheidkundige Kring Geertruydenberghe verlopen naar tevredenheid; er zijn zes typen publicaties:
Deze verschijnt in principe 4 x per jaar onder de leden van de Kring. Niet-leden kunnen tegen betaling een abonnement op het blad nemen. De Dongebode kent een eigen redactie met een eigen beleid, deze zal gevraagd worden een redactiestatuut op te stellen en voor te leggen aan het bestuur. De redactie streeft ernaar om de huidige kwaliteit en diepgang van het blad te behouden. Daarnaast zorgt de redactie voor een zekere gelaagdheid van de artikelen: naast gedegen wetenschappelijke artikelen biedt het blad ruimte voor populair wetenschappelijke artikelen. Een speciale rubriek of artikel voor jongeren kan overwogen worden.
De redactie moedigt potentiële auteurs aan om met artikelen te komen. Het over de drempel helpen en begeleiden van auteurs is vaak een hele klus, maar wel noodzakelijk en belangrijk. Dit niet doen betekent dat boeiende onderwerpen, informatie en beeldmateriaal onbekend blijven.
De redactie streeft naar spreiding in thema's en tijdperken. Het blad richt zich naast lokale ook op de regionale geschiedenis mits er een verband bestaat met Geertruidenberg.
KringNieuws verschijnt minimaal 8 x per jaar. Een tussentijdse extra-editie NieuwsFlits genaamd en uitsluitend digitaal verschijnt, wordt uitgegeven bij belangrijk nieuws, dat niet op een reguliere editie van KringNieuws, kan wachten. Dit periodiek is bedoeld om de leden en naburige heemkundekringen op de hoogte te houden van actuele zaken, die op onze Oudheidkundige Kring, lokaal en regionaal, betrekking hebben. Gestreefd wordt om de leden frequent op de hoogte te houden, hetgeen nu nog schriftelijk gebeurt maar verspreiding via e-mail of digitaal aanbieden op de website verdient de voorkeur.
NieuwsFlits verschijnt dan wanneer er binnen de verschijningstermijn van het KringNieuws zaken te melden zijn die hun waarde verliezen doordat de tijd dat leden kunnen reageren is verstreken bij het verschijnen van het KringNieuws.
NieuwsFlits wordt alleen digitaal verzonden aan die leden die hun e-mailadres hebben doorgegeven aan het secretariaat.
Via het publicatiebord welke is opgehangen aan de gevel van het oude stadhuis in het centrum van de stad Geertruydenberghe houd de kring de gemeenschap op de hoogte van actuele ontwikkelingen binnen de Oudheidkundige Kring Geertruydenberghe.
Publicaties van lezingen en tentoonstellingen worden bekendgemaakt via enkele verspeide bladen in de omtrek zoals “het Kanton”, “De Langstraat” en Dagblad “BN DeStem”.
Relevante publicaties zijn eveneens voor het publiek beschikbaar via onze webpagina https://geertruydenberghe.nl/ en de facebookpagina
De Oudheidkundige Kring houdt jaarlijks in het eerste kwartaal. een algemene ledenvergadering, het hoogste orgaan binnen de vereniging. Tijdens deze vergadering worden de lopende zaken in en rond de Kring onder de aandacht van de leden gebracht. De algemene ledenvergadering kent specifieke agendapunten zoals de bespreking van de inhoudelijke en financiële jaarverslagen, benoeming van bestuursleden en leden voor de kascontrolecommissie.
Het bestuur wil de huidige frequentie van eenmaal per jaar, handhaven en de algemene ledenvergadering na de pauze afsluiten met een lezing.
De Oudheidkundige Kring kent momenteel een aantal werkgroepen. Aan iedere werkgroep is een bestuurslid als portefeuillehouder verbonden. Een werkgroep bestaat uit tenminste twee personen, waarvan één portefeuillehouder.
Momenteel kennen we tien werkgroepen (6.1. t/m 6.10).
Zij archiveert de binnengekomen documentatie (boeken, tijdschriften, krantenfragmenten, films, DVD's, CD’s en archivalia) en maakt deze documenten middels digitale catalogisering toegankelijk voor onderzoekers. Tevens beheert zij dit inmiddels uitgebreide archief en maakt bezoekers daarin wegwijs. De werkgroep zal ervoor zorg dragen dat de titels van de boeken op de website geplaatst worden.
Hetzelfde doet zij met de voorwerpen van de collecties van de Oudheidkundige Kring, zodat deze gebruikt kunnen worden bij tentoonstellingen.
De digitalisering verdient verdere voortgang. De toegankelijkheid via het internet van de catalogus moet de komende jaren verbeterd worden.
Zij digitaliseert de verzameling van enkele duizenden foto's en dia's en maakt deze geschikt voor presentatie aan een groter publiek, o.a. door het voorzien van toelichtende teksten. Leden van deze werkgroep nemen zelf actief deel aan deze presentaties.
Deze werkgroep verzorgt periodiek exposities op locatie en in enkele vitrinekasten o.a. in Theater De Schattelijn en Gertrudisstaete aan de Venestraat. Hieronder behoort ook de inrichting van het Historisch Informatie Punt (H.I.P.) in de drie Theek 5 bibliotheken in Geertruidenberg, Raamsdonk en Raamsdonksveer. De reorganisatie van de bibliotheken Theek 5 binnen de gemeente Geertruidenberg dwingt ons een andere invulling te zoeken voor deze activiteit. Mocht er in de Dongecentrale expositieruimte mogelijk worden voor onze Kring dan zal deze werkgroep daar ook voor verantwoordelijk zijn. De activiteit Open Monumentendag bestond tot voor kort uit het organiseren van rondleidingen, torenbeklimmingen op de Open Monumentendag in september.
Met een moderne en professionele website wil de Oudheidkundige Kring Geertruydenberghe mede een contactforum zijn tussen andere heemkundekringen, heemkundigen en leden onderling en de contacten met onderzoekers bevorderen. Immers bieden multimedia en ICT- toepassingen heel wat mogelijkheden tot een eigentijdse benadering en beleving van heemkunde. Voor de toekomst blijft ook de verdere toegankelijkheid van het archief via internet onder de aandacht. Ook op de scholen zal aandacht gegeven moeten worden aan het bestaan van de eigen website met Canon, Geertruidenberg op de Kaart en mag daarnaast ook de website van de overkoepelende organisatie Brabants Heem onder de aandacht gebracht worden. Wellicht is een speciale webpagina voor schoolkinderen en jongeren noodzakelijk, omdat zij best belangstelling hebben voor het verleden, maar dan via de moderne communicatiewegen. Titels van boeken uit onze bibliotheek zullen op de OKG website geplaatst worden en via deze site besteld kunnen worden.
De webmaster dient zorg te dragen voor de periodieke actualisatie van de website en mag daarbij rekenen op voldoende input vanuit bestuur en overige leden van de Kring.
In 2013 is in het kader van ‘800 jaar Geertruidenberg’ de Canon door de Oudheidkundige Kring Geertruidenberghe ontwikkeld en gelanceerd. Aangezien een Canon een continue karakter kent zal de werkgroep de actualiteit blijven volgen en daar waar nodig de Canon aanpassen.
Het project ‘Geertruidenberg op de kaart’ zal in 2015 gelanceerd worden op internet en er zal daarna nog verdere invulling en onderhoud noodzakelijk zijn
Zij onderhoudt de contacten met bedrijven betreffende sponsoring en adverteren en onderhoudt de contacten met particuliere donateurs betreffende giften en legaten.
De werkgroep organiseert minimaal twee keer per jaar een activiteit voor de jeugdleden. Daarnaast is zij actief bij (in eerste instantie) de basisscholen binnen de gemeente en (in tweede instantie) de scholen voor het voortgezet onderwijs. De werkgroep werkt samen met de gemeentelijke instelling ‘CultuurWerft’ In de praktijk blijkt dat niet in alle onderwijsinstellingen gelijke aandacht wordt besteed aan cultuureducatie. Een gestructureerde en systematische aanpak is noodzakelijk. De werkgroep zal daartoe een opzet moeten maken. Haalbaar lijkt om met gebruikmaking van daartoe beschikbare subsidies en de op de scholen reeds aanwezige leskisten enkele lesbrieven samen te stellen, die aan de scholen gepresenteerd kunnen worden. Het ontwikkelen van lesbrieven zal ook worden gestart.
De jeugd van het voortgezet onderwijs zal weer op een andere manier benaderd moeten worden.
De werkgroep richt zich op behoud en bescherming van (archeologische) monumenten en beschermde stads- en dorpsgezichten in de gemeente Geertruidenberg. Het belang daarvan wordt zo nodig onder de aandacht gebracht van belanghebbende partijen zoals eigenaren, projectontwikkelaars en overheden.
Indien archeologisch erfgoed onvoorzien wordt bedreigd door een of andere (bouw) activiteit van derden, dan zal de werkgroep zo nodig een noodopgraving doen na goedkeuring van het bevoegd gezag.
Bij reguliere archeologische opgravingen door een vergunning houdende organisatie zal de werkgroep naar behoefte assistentie verlenen. Er zal gestreefd gaan worden om een persoon met de deskundigheid ‘bouwhistorie’ op te nemen in de werkgroep.
Excursies vormen voor de Oudheidkundige Kring een essentieel onderdeel van het jaarprogramma en dienen dan ook minstens één maal per jaar plaats te vinden. De leden ontvangen een korting op de kostprijs.
Doel van de excursie is verrijking van de historische interesse van de leden van de OKG. Nevendoel is het ontmoeten van elkaar als leden van de OKG.
De excursies worden aangeboden aan leden en introducés. Leden betalen een door het bestuur vast te stellen bijdrage in de kosten. Niet-leden betalen een door het bestuur te bepalen meerprijs.
Het bestuur streeft er ook naar elk jaar een kleine excursie te organiseren voor de eigen leden en introducés.
Dit kan zijn een fiets-wandel- en/of autotocht in de directe omgeving van de stad. Ook deze excursie draait kosten neutraal.
Doel: Leer je omgeving beter kennen.
Het bestuur streeft ernaar om minimaal 6 lezingen per jaar te organiseren, die gratis toegankelijk zijn voor haar leden en bezoekers.
Om twee redenen streeft het bestuur naar een gestage vergroting van het aantal leden, nu ca. 200. Op de eerste plaats vanwege het groter bereik om de doelstellingen van de Kring te kunnen realiseren: het is wenselijk dat nog meer mensen in Geertruidenberg en omgeving kennisnemen van en deelnemen aan de activiteiten van de Oudheidkundige Kring. Op de tweede plaats betekent een groter ledenbestand meer inkomsten, ook relatief omdat de kosten per lid dan lager worden. Het bestuur streeft naar een gemiddelde toename van 5% per jaar.
Het bestuur houdt minimaal 6 keer per jaar een bestuursvergadering en heeft in KringNieuws, Nieuwsflits en op de website ruimte tot zijn beschikking voor het publiceren van mededelingen en een overzicht van de activiteiten van de vereniging. Ook in de algemene ledenvergadering dient dit te gebeuren. Het bestuur volgt ontwikkelingen in stad en streek aangaande historisch erfgoed. Als er zich uitgesproken situaties voordoen worden de leden hiervan in kennis gesteld op de algemene ledenvergadering of via het KringNieuws en/of de website. Als cultuurhistorisch erfgoed in Geertruidenberg bedreigd wordt zal het bestuur, eventueel samen met andere erfgoedorganisaties, acties ondernemen. Het bestuur draagt zorg voor de optimale voorwaarden in het kader van de algemene bedrijfsvoering, bewaakt de doelstellingen en uitgangspunten en ziet toe op een verantwoorde exploitatie.
In iedere werkgroep, die in paragraaf 6 wordt genoemd, is er vanuit het bestuur een portefeuillehouder, waardoor werkgroepen en bestuur op de hoogte zijn van elkaars activiteiten.
Elke 3 jaar zal er onder de leden een enquête worden gehouden waarbij zowel het reilen en zeilen van de vereniging getoetst wordt als de communicatiekanalen (Dongebode, KringNieuws, Website etc.)
Op provinciaal vlak is de Oudheidkundige Kring aangesloten bij de koepel van lokale erfgoedorganisaties:
Brabants Heem. In dit kader nemen wij deel aan het regionaal overleg van regio 3 van de heemkundekringen: daarbij zijn nog een tiental andere kringen aangesloten. We nemen deel aan samenwerkingsprojecten zoals de Open Monumentendagen. Met de basisscholen in de drie kernen wordt gepoogd een samenwerking te ontwikkelen om te komen tot lessen gecombineerd met bijvoorbeeld wandelingen met een historisch karakter. Het contact met andere erfgoedinstellingen vindt plaats via het regionaal overleg en door uitwisseling van de diverse bladen (zoals onze eigen Dongebode). Het bestuur streeft naar een goede samenwerking met Museum De Roos, de Bergse Batterij, het Veers Erfgoed en Raamsdonks Historie.
De Oudheidkundige Kring erkent dat ter bereiking van zijn doelstellingen een goede samenwerking met de gemeente Geertruidenberg gewenst is. Hij is voor zijn voortbestaan voor een groot deel afhankelijk van de gemeentelijke subsidie. Ondanks deze goede samenwerking en subsidie heeft de Kring altijd eigen verantwoordelijkheid genomen om in overeenstemming met zijn statuten een eigen visie te ontwikkelen op een aantal onderdelen van het gemeentelijk beleid met name wat betreft de archeologie en monumentenzorg. Hij werkt daarom van harte mee aan een erfgoedbeleidsplan met een daarbij behorende
Cultuurhistorische waardenkaart. van de gemeente Geertruidenberg, zodat de bescherming van archeologisch en cultuurhistorisch gevoelige gebieden bevorderd wordt.
Het is ook in de komende beleidsperiode van belang, dat de Kring vertegenwoordigd wordt in gemeentelijke organen die zich bezighouden met monumenten en de zorg ervoor. Het bestuur streeft er dan ook naar om onder de leden de daartoe nodige deskundigheid te bevorderen, door deelname aan ter zake doende cursussen en studiedagen te stimuleren.
Verder wordt één van de bestuursleden door het College van B & W benoemd tot lid van de gemeentelijke commissie Straatnaamgeving. Dit commissielid ziet erop toe, dat met name voor nieuwe straten zoveel mogelijk teruggegrepen wordt op historische personen, gebeurtenissen en toponiemen.
De geldmiddelen van de vereniging bestaan statutair uit:
- Contributiegelden van de gewone leden
- Eventuele verkrijgingen: legaten, schenkingen (Er zal gestreefd worden om de
ANBI status te behouden)
- Eventuele subsidies/fondsen
- Sponsorgelden
- Advertenties
- Verkoop Boeken- en Dongebode’s
Sinds 2010 is de continuering van de jaarlijkse gemeentelijke subsidie in toenemende mate met de nodige twijfels omgeven, omdat de financiële positie van de gemeente door o.a. verlies van rijkssteun steeds minder rooskleurig te noemen is. Het is dan ook een gegeven, dat het voortbestaan van vele verenigingen op het spel staat. Ook onze Kring is in die zin afhankelijk van deze subsidie en het geheel of gedeeltelijk wegvallen ervan brengt de Kring op langere termijn mogelijk in moeilijkheden. Het daardoor ontstane tekort compenseren door een behoorlijke contributieverhoging zal ten gevolge hebben, dat vele leden zullen afhaken, zodat de netto opbrengst van de post contributie gelijk zal blijven of lager wordt.
Om een stabiele en gezonde financiële basis te houden, is het noodzakelijk om de komende jaren meer inkomsten te genereren. Op één of andere manier zal getracht moeten worden om de financiële positie van de Kring gezond te houden.
Reserves
De Kring hanteert een aantal reserves, te weten:
Geertruidenberg, december 2015
Het Bestuur van de Oudheidkundige Kring Geertruydenberghe